Karta weterana

Nazwisko: PUKACKI
Imię #1: Franciszek
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim: „Gzyms”
Imię ojca: Teofil
Imię matki: Joanna
Nazwisko rodowe matki: Cwojdzińska
Data urodzenia: 29 styczeń 1916
Miejsce urodzenia: w Wyskoci /pow. kościański/
Rodzeństwo:
Stan cywilny:
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres:
Narodowość:
Wykształcenie:
Zawód:
Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

ppor.
Przydział na 1 września 1939: 25 DP
Jednostka: 60 pp
Funkcja na 1 września 1939: dowódca III plutonu 8 kompanii
Przydział po 1 września 1939:
Funkcja po 1 września 1939: od 9 IX 1939r. - dowódca 8 kompanii
Przebieg służby wojskowej:
Odznaczenia: Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari kl.V, Krzyż Walecznych - 3x, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Srebny Krzyż Zasługi z Mieczami.
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
Data śmierci: 04 listopad 1980
Miejsce śmierci:
Obecne miejsce spoczynku: Cmentarz parafialny w Krotoszynie
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys: Ur. 29 I 1916 w Wyskoci pow. kościański, syn Teofila i Joanny z Cwojdzińskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się od 1927 w Państwowym Gimnazjum i. H. Kołłątaja w Krotoszynie, gdzie w 1934 uzyskał świadectwo dojrzałości. W latach 1934-1936 studiował na Wydziale Prawno-Humanistycznym UP w Poznaniu. Od VIII 1936 do VI 1937 odbywał służbę wojskową na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Piechoty 25 przy 29 pp w Kaliszu, a następnie od X 1937 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Maz.-Komorowie. Praktyki odbywał w VI 1939 w 51 pp w Brzeżanach, a w VII 1939 w stopniu sierż. podch. piech. przydzielony do 60 pp w Ostrowie Wlkp. W wojnie obronnej we IX 1939 brał udział jako d-ca III plutonu 8 kompanii III baonu 60 pp w składzie 25 DP. Uczestniczył w bitwie nad Bzurą oraz w walkach o Łęczycę, gdzie wykazał się męstwem i odwagą. Po bitwie objął dowodzenie resztą 8 kompanii. Następnie bierze udział w walkach odwrotowych i przebija się do Warszawy. Od 20 IX do 28 IX 1939 bierze udział w jej obronie. Podczas walk zostaje 25 IX 1939 ranny. Awansowany na stopień ppor. sł. st. piech. rozkazem NW WP z 13 IX 1939 z starszeństwem od 1 VIII 1939. Po kapitulacji Warszawy uniknął niewoli i powrócił do Krotoszyna, gdzie był zakładnikiem. 24 XII 1939 przeszedł granicę polsko-słowacką i przedostał się na Węgry, gdzie został internowany w obozie Nogradreröce i przebywał tam od 28 XII 1939 do 12 III 1940. Po ucieczce z obozu przez Jugosławię potem drogą morską dotarł 7 IV 1940 do Marsylii. Następnie wcielony we Francji do Legii Oficerskiej w Chateaubriand. Po klęsce Francji 24 VI 1940 ewakuował się do Wlk. Brytanii i 27 VI 1940 dotarł do Liverpoolu. Od VII 1940 do 7 II 1941 służył w 4 Brygadzie Kadrowej Strzelców, potem w Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. Po zgłoszeniu się do służby w okupowanym kraju przeszedł przeszkolenie w specjalności dywersji. 10 XI 1941 zaprzysiężony w Oddziale VI NW WP w Londynie. Awansowany do stopnia por. sł. st. piech. ze starszeństwem od 3 III 1942. W nocy z 3/4 III 1942 wykonał skok na placówkę odbiorczą „Pole” k. wsi Łosino niedaleko Wyszkowa. Po aklimatyzacji przydzielony przez KG AK na II Odcinek „Wachlarza”. W IV i V 1942 brał udział w szkoleniu żołnierzy dywersji w Warszawie. Na początku VII 1942 wyjechał z grupą harcerzy z organizacji „Jerzyki” na dokumentach organizacji Todta z Warszawy do Krakowa , potem do Lwowa. Z Lwowa dotarł do Równego. Później zgłasza się do firmy „Derscheld”, gdzie pracuje jako ślusarz. Założył bazy i ośrodki konspiracyjne na linii Szepietówka-Berdyczów-Kijów. Zorganizował grupę dywersyjną wśród kolejarzy. Pełnił funkcję d-cy ośrodka dywersyjnego w Szepietówce. Po rozwiązaniu „Wachlarza” w XII 1942 nadal działa prowadząc akcje dywersyjne. Jego grupa wykonał kilka akcji dywersyjnych na linii kolejowej. Po przeniesieniu jego firmy do Charkowa 10 IV 1943 pracował na lotnisku, gdzie wykonał kilka akcji sabotażowych. W VII 1943 otrzymał polecenie zorganizowania oddziału partyzanckiego, na którego czele wykonywał akcje bojowe na posterunki ochronne. Podejmował działania przeciwko UPA i wspierał samoobronę polską. W połowie IX 1943 w wyniku działań niemieckich oddział został rozproszony. Następnie działa na terenie Zdołbunowa. W końcu XII 1943 otrzymuje rozkaz utworzenia oddziału part. AK, z którym wyrusza 4 I 1944 na koncentrację do Pańskiej Doliny. Stojąc na czele 60 – osobowego oddziału stoczył potyczkę z dużym patrolem UPA w kolonii Dermań, który poniósł duże straty. Do ponownej walki z Ukraińcami doszło 11 I 1944 w rejonie chutoru Sady Małe, gdzie oddział stoczył zwycięska potyczkę z Ukraińcami. Po licznych potyczkach oddział dotarł do Pańskiej Doliny, gdzie do 11 II 1944 uczestniczy w akcjach miejscowej samoobrony przeciwko UPA. 15 II 1944 wyrusza z oddziałem do Kupiczowa, gdzie stacjonowały polskie oddziały formującej się 27 WDP AK. Mianowano go d-cą I baonu 45 pp AK. Brał udział w walkach z Niemcami i Węgrami na szlaku 27 DP AK. Awansowany do stopnia kpt.3 V 1944. 29 V 1944 przeprawia się przez Bug na Lubelszczyznę. Walczy z Niemcami w Lasach Parczewskich i pod Firlejem. Po rozbrojeniu 25/26 VII 1944 dywizji przez Sowietów wyruszył do Warszawy, ale tam nie dotarł. Zatrzymał się w Otwocku, gdzie został 6 IX 1944 aresztowany przez NKWD i wywieziony do obozu w Rosji. Przebywał kolejno w obozie w Charkowie, potem od 04 I 1946 w obozie 178/454 Riazaniu-Diagilewie, potem 06 VII 1947 odesłany do obozu nr 158 w Czerepowcu, potem od 19 VII 1947 w obozie nr 150 w Griazowcu, skąd zbiegł w nocy z 10/11 VIII 1947. Zatrzymany 25 XII 1947 przy próbie przekroczenia granicy. Aresztowany i osadzony w Twierdzy Brzeskiej, skąd go przekazano 31 XII 1947 do obozu nr 284 w Brześciu. Repatriowany do kraju 18 VI 1948. Od VII 1948 do XI 1951 pracował jako planista w Państwowej Fabryce Sieci i Węży Pożarniczych w Grodzisku Maz. W XII 1951 podejmuje pracę w Zjednoczeniu Robót Kamieniarskich Budownictwa jako kamieniarz, a następnie dyplomowany mistrz kamieniarski. Był mężem zaufania i członkiem Rady Pracowniczej. W latach 1957-1962 studiował zaocznie na Wydziale Prawa UW w Warszawie uzyskując w IV 1963 dyplom mgr prawa. Pod 1 II 1963 pracował w „Polskich Nagraniach” w Warszawie na stanowisku kierownika działu handlowego. W 1975 przeniósł się do Zjednoczonych Zakładów Gospodarczych „Inco”, skąd w 1978 przeszedł na emeryturę. Później pracował jeszcze na pół etatu.
Był znanym kolekcjonerem hełmów wojskowych. Od 1972 sprawował funkcję prezesa Warszawskiego Oddziału Stowarzyszenia Dawnej broni i barwy. W latach 1976-1979 przewodniczył Zespołowi Historycznemu CC w Warszawie, a przez wiele lat był jego czynnym członkiem. Wykonał pomnik w kamieniu poświecony pamięci pomordowanych i poległych żołnierzy 1 SBS i Cichociemnych, który stanął na cmentarzu komunalnym na Powązkach w Warszawie. Był też fundatorem tablic pamiątkowych.
Awansowano go do stopnia mjr w st. sp.
Zmarł nagle 04 XI 1980 podczas podróży w pociągu między Ostrowem Wlkp. a Kaliszem.
Pochowany na cmentarzu w Krotoszynie.
Odznaczony: VM kl. 5, KW 3x, ZKZ z M, SKZ z M.
P. Bauer-B. Polak. Armia Poznań w wojnie obronnej 1939. Poznań 1983;
J. Tucholski „Cichociemni”. W-wa 1985;
J. Garliński. Politycy i Żołnierze. W-wa 1991;
M. Fijałka. 27 WDP AK. W-wa 1986;
W. Romanowski. ZWZ-aK na Wołyniu 1939-1944. Lublin 1993;
Uwiezieni w Staszkowie i Riazaniu. W-wa 2002;
C. Chlebowski. „Wachlarz”. W-wa 1985;
K. A. Tochman. Słownik biograficzny Cichociemnych, t. II. Zwierzyniec 1995.
(inf. Tadeusz Łaszczewski)
http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?kat=34&sub=570
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Źródła: Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Warszawa 1985, s. 294 (dalej: Głowacki).
Uwagi: Głowacki: 25 IX - ranny.
Ostatnie zmiany: 2012-03-04 12:28:29 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki


Komentarze