Karta weterana

Nazwisko: NEYMAN [1]
Imię #1: Lech [2]
Imię #2: Karol [3]
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Teodor
Imię matki: Marta
Nazwisko rodowe matki: Matczyńska
Data urodzenia: 7 luty 1908
Miejsce urodzenia: Poznań
Rodzeństwo:
Stan cywilny:
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres: Poznań
Narodowość:
Wykształcenie: wyższe
Zawód: prawnik
Wyznanie:
Tytuł naukowy: mgr
Stanowisko: aplikant

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, rezerwa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

por.
Przydział na 1 września 1939: 25 DP
Jednostka: 56 pp
Funkcja na 1 września 1939: II adiutant pułku
Przydział po 1 września 1939: 56 pp
Funkcja po 1 września 1939: II adiutant pułku
Przebieg służby wojskowej: # 1931-1932 - w szkole podchorążych rezerwy;
# 1935 - promowany na stopień ppor. rez. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1934 r. (lokata 854.);
# 1938 - awansowany na stopień por. rez. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1938 r. (lokata 235.);
# 24 VIII 1939 - zmobilizowany do 56 pp;
Odznaczenia: Order Wojenny "Virtuti Militari" kl. V (Krzyż Srebrny), Order Odrodzenia Polski (Krzyż Wielki, 2009, pośmiertnie), Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (pośmiertnie)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 56 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą; 18 IX - ciężko ranny w bojach odwrotowych w Puszczy Kampinoskiej, przewieziony do Modlina, a następnie do Legionowa;
Data śmierci: 12 maj 1948
Miejsce śmierci: Warszawa
Obecne miejsce spoczynku: Warszawa, ul. Powązkowska, Cmentarz Wojskowy
Lokalizacja grobu: kwatera "Ł" (tzw. "Łączka")
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys: Lech Karol Neyman urodził się 7 lutego 1908 roku w Poznaniu jako syn Teodora i Marty z Matczyńskich. W latach 1918-1926 uczęszczał do Gimnazjum im. Marii Magdaleny w Poznaniu, po czym w latach 1926-1932 studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, uzyskując tytuł magistra prawa. Podczas studiów był członkiem Polskiej Korporacji Akademickiej "Helionia" (1932/1933 - prezesem), Bratniej Pomocy oraz Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. W sferze politycznej działał w Obozie Wielkiej Polski i Obozie Narodowo-Radykalnym (od roku 1934). W latach 1931-1932 odbył szkolenie w szkole podchorążych rezerwy. W 1935 roku otrzymał promocję na stopień podporucznika rezerwy piechoty, a w roku 1938 został awansowany na stopień porucznika. W 1934 roku podjął pracę aplikanta w Oddziale Prokuratury Generalnej w Poznaniu, którą kontynuował nieprzerwanie do wybuchu II wojny światowej. Zmobilizowany 24 sierpnia 1939 roku, został przydzielony na stanowisko II adiutanta 56 pułku piechoty ze składu 25 Dywizji Piechoty armii "Poznań". W szeregach tej jednostki odbył kampanię 1939 roku, uczestnicząc m.in. w bitwie nad Bzurą. Ciężko ranny w dniu 18 września w walkach odwrotowych w Puszczy Kampinoskiej (26 ran i odłamków), został uratowany przez żołnierzy polskich i przewieziony do Modlina, a następnie do Legionowa. Jako inwalidę (8 odłamków, niedowład stopy, częściowa głuchota lewego ucha) zwolniono go z niewoli niemieckiej.

W okresie okupacji niemieckiej podjął działalność konspiracyjną (pseudonimy "Butrym", "Domarat", "Wacław Górnicki") w Związku Jaszczurczym podporządkowanym tajnej Organizacji Polskiej, a po utworzeniu Narodowych Sił Zbrojnych - w funkcjonującej w jej strukturach Służbie Cywilnej Narodu, która zajmowała się m.in. tworzeniem podziemnej administracji w okupowanym kraju oraz propagowaniem idei powrotu do Polski ziem zachodnich. Opublikował wówczas poświęcone temu zagadnieniu konspiracyjne broszury pt. "Szaniec Bolesławów" i "Likwidacja niemczyzny na ziemiach zachodnich". Podczas rozmów scaleniowych NSZ z Armią Krajową opowiedział się po stronie grupy rozłamowej. Od września 1944 do stycznia 1945 roku pełnił funkcję komendanta Okręgu Krakowskiego NSZ. Od grudnia 1944 roku był członkiem sądu oficerskiego przy Dowództwie NSZ. Wkraczające oddziały sowieckie zastały go w Katowicach. W kwietniu 1945 roku przybył do Poznania i rozpoczął wspólnie ze Stanisławem Kasznicą - Inspektorem Okręgów I i II oraz komendantem Okręgu Poznań NSZ - tworzenie struktur konspiracyjnych w Wielkopolsce i na Pomorzu. Ze względu na swoje inwalidztwo nie objął planowanej dla niego funkcji komendanta Okręgu Pomorze NSZ, została mu natomiast wyznaczona działalność polityczna na terenie Poznania. Przez długi czas pozostawał nieuchwytny dla tropiących go służb bezpieczeństwa. 15 lutego 1947 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Departamentu III Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a następnie poddany brutalnemu śledztwu. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 2 marca 1948 roku (unieważnionym w 2004 roku) został skazany na karę śmierci, a następnie 12 maja 1948 roku stracony w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.
Wspomnienia / relacje: Jak sam wspominał okoliczności swojego zranienia we wrześniu 1939 roku: "W leśnej walce na bagnety i granaty ręczne [...] zostałem ciężko ranny, pozostawiony swojemu losowi i po przeleżeniu przez przeszło dobę [...] próbowałem nawet pełen rozpaczy popełnić samobójstwo, niestety pistolet dwa razy odmówił posłuszeństwa" (cyt. za: Sierchuła 2015, s. 74).
Historia pochówku: Pochowane potajemnie szczątki weterana odnaleziono w lipcu 2012 r. w trakcie prac ekshumacyjnych w kwaterze "Ł" Cmentarza Wojskowego w Warszawie, a następnie zidentyfikowano w ramach projektu "Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmów" wdrażanego przez Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie i Instytut Pamięci Narodowej - Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (oficjalne ogłoszenie wyników badań DNA nastąpiło 1 lutego 2018 r.).
Źródła: Kryska-Karski T., Piechota polska 1939-1945. Materiały uzupełniające do "Księgi chwały piechoty", wydanej w Warszawie, w 1939 r., z. 17, Londyn 1974, s. 14 (dalej: Kryska-Karski 1974).

Bauer P., 25 Kaliska Dywizja Piechoty w obronie Ojczyzny, wrzesień 1939 r., [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, Zał. IV – 320 (dalej: Bauer 1979).

Polak B., Wojskowe przygotowania obronne na terenie Kaliskiego (kwiecień - sierpień 1939 r.), [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, Zał. II - s. 187 (dalej: Polak 1979).

Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 478 (dalej: Bauer, Polak 1982).

Rezmer W. Armia "Poznań" 1939, Warszawa 1992, s. 498 (dalej: Rezmer 1992).

Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, Kraków 2003, s. 54, 585 (dalej: Rybka, Stepan 2003).

Sierchuła R., Poznańscy prawnicy, [w:] Dla Niepodległej. Żołnierze Wyklęci 1944-1963, red. D. P. Kucharski, R. Sierchuła, Poznań 2015, s. 74-76 (dalej: Sierchuła 2015).

Tradycja rodzinna (Piotr Dutkiewicz, krewny weterana).

Korporacja "Helionia" (Poznań), oprac. B. P. Wróblewski, [w:] Archiwum Korporacyjne - Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich, www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp: 1 III 2017] (dalej: www.archiwumkorporacyjne.pl).

Kolejni bohaterowie - ofiary reżimów totalitarnych odzyskują tożsamość, [w:] Aktualności, Instytut Pamięci Narodowej, https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/46446,Kolejni-bohaterowie-ofiary-rezimow-totalitarnych-odzyskuja-tozsamosc.html [dostęp: 1 III 2018] (dalej: IPN, Aktualności).

Lech Neyman, [w:] Odnalezieni, Instytut Pamięci Narodowej. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji, https://poszukiwania.ipn.gov.pl/bbp/odnalezieni/1735,Lech-Neyman.html [dostęp: 1 III 2018] (dalej: IPN, Odnalezieni).

Uwagi:
Przypisy: [1] a) NEYMAN (źródło: Rybka, Stepan 2003; Sierchuła 2015; www.archiwumkorporacyjne.pl; IPN, Aktualności; IPN, Odnalezieni); b) NEUMAN (źródło: Kryska-Karski 1974; Bauer 1979; Polak 1979; Bauer, Polak 1982; Rezmer 1992);
[2] a) Lech (źródło: Rybka, Stepan 2003; Sierchuła 2015; www.archiwumkorporacyjne.pl; IPN, Aktualności; IPN, Odnalezieni); b) Karol (źródło: Bauer 1979; Polak 1979; Bauer, Polak 1982; Rezmer 1992); c) brak danych (źródło: Kryska-Karski 1974);
[3] a) Karol (źródło: Rybka, Stepan 2003; Sierchuła 2015; IPN, Aktualności; IPN, Odnalezieni); b) Józef (źródło: Bauer 1979; Polak 1979; Bauer, Polak 1982; Rezmer 1992); c) brak danych (źródło: Kryska-Karski 1974; www.archiwumkorporacyjne.pl);
Ostatnie zmiany: 2018-10-06 21:42:06 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki


Komentarze