Karta poległego

Nazwisko: SZCZYGIEŁ
Imię #1: Stanisław
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Szymon
Imię matki: Zofia
Nazwisko rodowe matki: Dobrowolska
Data urodzenia: 28 listopad 1899 [1]
Miejsce urodzenia: Lachowice, pow. Żywiec
Rodzeństwo:
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: brak danych
Dzieci: Bolesław (ur. 20 IX 1924), Zdzisław (ur. 8 VII 1926)
Ostatni adres:
Narodowość: polska
Wykształcenie: gimnazjalne
Zawód: oficer zawodowy
Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko: dowódca batalionu piechoty

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

mjr [2]
Przydział na 1 września 1939: 25 DP
Jednostka: 29 pp
Funkcja na 1 września 1939: dowódca I batalionu
Przydział po 1 września 1939: 29 pp
Funkcja po 1 września 1939: dowódca I batalionu
Przebieg służby wojskowej: # III 1917 - koniec X 1918 - jako poborowy w 2 Tyrolskim Pułku Strzelców Cesarskich armii austro-węgierskiej na froncie włoskim I wojny światowej;
# od 16 XI 1918 - w 4 kompanii 4 pułku piechoty Legionów Wojska Polskiego na wojnie polsko-ukraińskiej, m.in. w obronie Lwowa;
# od 11 V 1919 - w 11 kompanii 3 pułku piechoty Legionów, m.in. na wojnie polsko-bolszewickiej (20 V 1920 - ciężko ranny pod Ziembinem);
# od V 1925 - koniec 1927 - w 72 pułku piechoty w Radomiu;
# od 1928 - na stanowisku dowódcy kompanii szkolnej w 76 pułku piechoty w Grodnie;
Odznaczenia: Order Wojenny "Virtuti Militari" kl. V (Krzyż Srebrny, nr 1705), Krzyż Walecznych, Krzyż Zasługi (srebrny), Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 29 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą
Data śmierci: 16 wrzesień 1939
Miejsce śmierci: Żukówka [3]
Przyczyna śmierci: poległy
Okoliczności śmierci: Poległ w starciu z niemieckimi czołgami: "16 września rano 4 dywizja pancerna, wzmocniona zmotoryzowanym pułkiem piechoty gwardii przybocznej Hitlera - SS-Leibstandarte 'Adolf Hitler' SS-Obergruppenführera Seppa Dietricha, przeprawiwszy się przez Bzurę w rejonie folwarku Żuków-Zarzecze, na północ od Sochaczewa w pasie działania 25 DP, uderzyła w kierunku południowo-zachodnim, by przez Adamową Górę (stał tu 56 pp) - dwór Ruszki (były tu sztaby 25 DP i grupy bojowej płk. dypl. S. Świtalskiego) opanować Rybno (był tu sztab 17 DP) i połączyć się z 1 DPanc. Nacierał tu pod ogólnym dowództwem gen. Seppa Dietricha 35 pułk czołgów z desantem na czołgach SS-Leibstandarte 'Adolf Hitler', poprzedzony oddziałem motocyklistów, bez wsparcia artylerii i lotnictwa. O godzinie 6.30 na rozkaz dowódcy 25 DP z Młodzieszyna wysłano 1 batalion 29 pp z plutonem artylerii piechoty w rejon lasku na wschód od Bibiampola w celu rozpoznania Bzury na południe od Mistrzewic. W lasku tym batalion zamiast polskich oddziałów spotkał czołgi niemieckiej 4 DP. Niemcy podpuścili batalion pod sam lasek i wypadem czołgów (wraz z SS-manami) rozbili go doszczętnie. Do pułku powróciły tylko niedobitki. Między innymi polegli: mjr Stanisław Szczygieł - dowódca 1 batalionu 29 pp; kpt. Stefan Woldański - dowódca 1 kompanii; por. Władysław Janus - dowódca 3 kompanii; por. rez. Wacław Kleck, ppor. rez. Paweł Gross oraz kpt. art. Tadeusz Scheur - dowódca plutonu artylerii piechoty 29 pp" (Głowacki 1985, s. 140-141).
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Żukówka
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #2: -
Data ekshumacji: -
Pierwotne miejsce spoczynku #3: -
Data ekshumacji: -
Obecne miejsce spoczynku: Sochaczew - Trojanów, Al. 600-lecia, cmentarz wojenny [4]
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: krzyż betonowy z imienną tabliczką epitafijną na jednej z mogił zbiorowych cmentarza wojennego w Sochaczewie - Trojanowie, Al. 600-lecia (imię w formie: "Stan.")
Przedmioty znalezione przy pochowanym: legitymacja wojskowa oficera
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły:
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września N-Z, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 210 (dalej: KPŻP).

Wojskowe Biuro Historyczne - Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.73-6750, VM (dalej: WBH-CAW).

Biuro Informacji i Poszukiwań PCK, sygn. 7891, Pełnomocnik P.C.K. na Pow. Sochaczew, Wykaz poległych i zmarłych pochowanych w gminie: Chodaków, [Sochaczew], [1946] (rękopis), poz. 174 (dalej: B.Inf., sygn. 7891).

Urząd Miejski w Sochaczewie, teczka: Wykazy osób pochowanych na terenie powiatu, Cmentarz wojskowy w Sochaczewie, Al. 600-lecia (maszynopis), poz. 31 (dalej: UM Sochaczew).

Bauer P., 25 Kaliska Dywizja Piechoty w obronie Ojczyzny, wrzesień 1939 r., [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, Zał. VII - s. 329 (dalej: Bauer 1979).

Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 400, 481 (dalej: Bauer, Polak 1982).

Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, wyd. V popr. i uzup., Warszawa 1985, s. 141, indeks nazwisk - s. 455 (dalej: Głowacki 1985).

Rezmer W., Armia "Poznań" 1939, Warszawa 1992, s. 496 (dalej: Rezmer 1992).

Uwagi: Ukończył szkołę powszechną w Lachowicach i gimnazjum w Wadowicach (1916), w którym od klasy drugiej angażował się w pracę harcerską.
Przypisy: [1] a) 28 listopada 1899 (źródło: WBH-CAW, s. 1, 4); b) 28 czerwca 1899 (źródło: KPŻP); c) brak danych (źródło: B.Inf., sygn. 7891; UM Sochaczew; Bauer 1979; Bauer, Polak 1982; Głowacki 1985; Rezmer 1992);
[2] a) mjr (źródło: KPŻP; B.Inf., sygn. 7891; Bauer 1979; Bauer, Polak 1982; Głowacki 1985; Rezmer 1992); b) kpt. (mjr) (źródło: UM Sochaczew); c) brak danych (źródło: WBH-CAW);
[3] a) Żukówka (źródło: KPŻP); b) rejon lasu na wschód od Bibiampola (źródło: Bauer, Polak 1982, s. 400; Głowacki 1985, s. 140-141); c) pod Sochaczewem (źródło: Bauer 1979); d) brak danych (źródło: WBH-CAW; B.Inf., sygn. 7891; UM Sochaczew; Rezmer 1992);
[4] a) Sochaczew - Trojanów, Al. 600-lecia, cmentarz wojenny (źródło: KPŻP; UM Sochaczew); b) cmentarz Młodzieszyn (źródło: Bauer 1979) - autor ma zapewne na myśli cmentarz parafii Młodzieszyn w Juliopolu; c) brak danych (źródło: WBH-CAW; B.Inf., sygn. 7891; Bauer, Polak 1982; Głowacki 1985; Rezmer 1992);
Ostatnie zmiany: 2023-05-08 20:08:14 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Mjr Stanisław Szczygieł upamiętniony (jako Stan. Szczygieł) na imiennej tabliczce epitafijnej na jednej z mogił zbiorowych cmentarza wojennego w Sochaczewie - Trojanowie, Al. 600-lecia. Stan z dn. 15 stycznia 2005 r. (fot. Marcin Prengowski).Stanisław Szczygieł jako kapitan 76 pułku piechoty w Grodnie (źródło: Wojskowe Biuro Historyczne - Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.73-6750, VM, s. 1).

Komentarze