Karta poległego

Nazwisko: SZMYTKOWSKI
Imię #1: Wacław
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Józef (22 II 1874 - 29 VII 1934)
Imię matki: Józefa (ur. 1885)
Nazwisko rodowe matki: Chraplak (1° v. Olejnik)
Data urodzenia: 9 wrzesień 1908 [1]
Miejsce urodzenia: Krosinko, pow. Śrem
Rodzeństwo: Pelagia (ur. 1905, siostra przyrodnia), Edmund (19 X 1912 - 19 XI 1974), Jadwiga, Kazimiera, Seweryna, Florentyna (ur. 16 IV 1927), Józef, Helena, Cezary
Stan cywilny: kawaler
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres: Wilkowyja, pow. Jarocin
Narodowość: polska
Wykształcenie:
Zawód: młynarz
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz
Numer ewidencyjny: 176
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU): Jarocin
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

strz.
Przydział na 1 września 1939: 17 DP
Jednostka: 68 pp
Funkcja na 1 września 1939:
Przydział po 1 września 1939:
Funkcja po 1 września 1939:
Przebieg służby wojskowej: # 1 IX 1926 - 1 VI 1929 - na kursie przysposobienia wojskowego II stopnia prowadzonym przez Obwodową Komendę Przysposobienia Wojskowego w Jarocinie przy Dowództwie 70 pułku piechoty (ocena dobra);
# 29 IX 1926 - wpisany do rejestru poborowych gminy Wilkowyja;
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 68 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą
Data śmierci: 17 wrzesień 1939
Miejsce śmierci: Karwowo
Przyczyna śmierci:
Okoliczności śmierci:
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Karwowo
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #2: -
Data ekshumacji: -
Pierwotne miejsce spoczynku #3: -
Data ekshumacji: -
Obecne miejsce spoczynku: Sochaczew - Trojanów, Al. 600-lecia, cmentarz wojenny
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: # krzyż betonowy z imienną tabliczką epitafijną na jednej z mogił zbiorowych cmentarza wojennego w Sochaczewie - Trojanowie, Al. 600-lecia (nazwisko w formie: ZMITKOWSKI);
# imienna tablica epitafijna ku czci wiernych z parafii rzymskokatolickiej Wilkowyja, którzy polegli w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945, wmurowana na ścianie zewnętrznej kaplicy na cmentarzu parafialnym w Wilkowyi;
Przedmioty znalezione przy pochowanym: nieśmiertelnik
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys: Wacław Szmytkowski urodził się 9 września 1908 roku w Krosinku w powiecie Śrem jako syn młynarza Józefa i Józefy z Chraplaków małżonków Szmytkowskich. Od 1920 roku mieszkał w Wilkowyi, gdzie pracował w jednym z najnowocześniejszych młynów w ówczesnej Europie, który jego ojciec dzierżawił od hrabiego Gunthera von Schweinichena, właściciela majątku w pobliskim Hilarowie. Zmobilizowany w końcu sierpnia 1939 roku w Jarocinie do 68 pułku piechoty, wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Walczył z wrogiem na szlaku bojowym oddziału, m.in. w bitwie nad Bzurą. Poległ 17 września w Karwowie pod Sochaczewem.
Wspomnienia / relacje: "Każdy wie, że najlepszym skrzypkiem w okolicy [Wilkowyi] jest Wacław Szmytkowski, istna dusza towarzystwa, inicjator wszystkich potańcówek i śpiewów. Kiedy pojawia się w oberży, może liczyć na darmowe piwo, ponieważ obecność wesołego Wacka i skrzypiec gwarantuje wielu gości do białego rana" (Hejduk 2013). Jak informuje Mirosława Marciniak, krewna poległego: "Wyruszając na wojnę, Wacław żegnając się z matką i rodziną, płakał i mówił, że już chyba się nie zobaczą. Za to jego brat Edmund, pełen humoru, mówił: »A mnie to nawet kula nie świśnie!«. I tak się stało. Wacław zginął, a Edmund przeżył".
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły: Józefa Szmytkowska, matka Wacława, próbując uzyskać jakiekolwiek wiadomości o wojennych losach syna, jeszcze jesienią 1939 roku kierowała listy do wszystkich powstających wówczas obozów jenieckich i więzień. Z każdego z niech przychodziła jednak odpowiedź negatywna. Wreszcie 24 grudnia 1939 roku na uroczystości wigilijnej w Wilkowyi pojawił się krewny Szmytkowskich, który przyniósł ze sobą gazetę ze spisem poległych w bitwie nad Bzurą, na której figurowały również dane Wacława Szmytkowskiego (Hejduk 2013). W dniu 17 października 1947 r. na mocy Postanowienia Sądu Grodzkiego w Jarocinie Nr III Zg. 58/47 został uznany za zmarłego (Jajor 2009).
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września N-Z, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 215 (dalej: KPŻP).

Biuro Informacji i Poszukiwań PCK, Listy strat, sygn. 7891, Wykaz poległych i zmarłych pochowanych w gminie: Chodaków, oprac. Pełnomocnik P.C.K. na Pow. Sochaczew (rękopis) , poz. 175 (dalej: B.Inf., sygn. 7891).

Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (zebr. Mirosława Marciniak, krewna poległego).

Głowacki L., 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, Aneks 3 - s. 173 (dalej: Głowacki 1969).

Jajor J., Księga pamięci ofiar ziemi jarocińskiej w II wojnie światowej, Kalisz 2009, s. 138 (dalej: Jajor 2009).

Hejduk E., Prawdziwa historia młyna nad Lutynią, cz. I, "Gazeta Jarocińska", 2013, Nr 40 (1199), s. 15; cz. II, tamże, 2013, Nr 41 (1200), s. 15 (dalej: Hejduk 2013).

Uwagi: 1) B.Inf., sygn. 7891 - pierwotne miejsce spoczynku błędnie: "Karwów"; 2) Głowacki 1969 - "z Jarocina"
Przypisy: [1] a) 9 września 1908 (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja; Jajor 2009); b) brak danych (źródło: KPŻP; B.Inf., sygn. 7891; Głowacki 1969; Hejduk 2013);
Ostatnie zmiany: 2019-09-18 23:26:54 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Wacław Szmytkowski (fot. ze zb. rodzinnych Mirosławy Marciniak).Wacław Szmytkowski upamiętniony na imiennej tablicy epitafijnej ku czci wiernych z parafii rzymskokatolickiej Wilkowyja, którzy polegli w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945, wmurowanej na ścianie zewnętrznej kaplicy na cmentarzu parafialnym w Wilkowyi (fot. Mirosława Marciniak).Świadectwo złożenia egzaminu na czeladnika w zawodzie młynarza przez Wacława Szmytkowskiego wystawione dn. 19 kwietnia 1927 r. przez Izbę Rzemieślniczą w Poznaniu (dok. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Zaświadczenie o wpisie Wacława Szmytkowskiego do rejestru poborowych gminy Wilkowyja wystawione dn. 29 września 1926 r. przez Komisarza Obwodowego w Jarocinie  (dok. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Okładka dowodu osobistego Wacława Szmytkowskiego wystawionego w Jarocinie, dn. 29 kwietnia 1929 r. (dok. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Dowód osobisty Wacława Szmytkowskiego wystawiony w Jarocinie, dn. 29 kwietnia 1929 r. (dok. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Świadectwo ukończenia przez Wacława Szmytkowskiego kursu przysposobienia wojskowego II stopnia wystawione 10 czerwca 1929 r. przez Obwodowego Komendanta Przysposobienia Wojskowego w Jarocinie przy Dowództwie 70 pułku piechoty (dok. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Wacław Szmytkowski upamiętniony (jako Wacław Zmitkowski) na imiennej tabliczce epitafijnej na jednej z mogił zbiorowych cmentarza wojennego w Sochaczewie - Trojanowie, Al. 600-lecia (fot. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).

Komentarze