Poległ od nieprzyjacielskiej kuli z kb w czasie podjazdu z zadaniem rozpoznania kierunku na Skierniewice:
"[…] Około godziny 12.00 podjazdy i straż przednia zostały ostrzelane ogniem rkm i ckm oraz napotkały patrole konne nieprzyjaciela, lecz odrzuciły je w kierunku na Skierniewice. Wówczas Niemcy otworzyli silny ogień artyleryjski na naszych kolarzy, a pod Bełchowem, zajętym już przez podjazd ppor. Faleńskiego, pokazały się czołgi. Dowódca rozpoznania, rtm. Chrzanowski, dał rozkaz wycofania się na Łowicz. Tymczasem jednak na Bełchów wyszło natarcie piechoty niemieckiej wsparte czołgami. Oddział ppor. Faleńskiego złożony częściowo z kolarzy, częściowo z konnych, związany walką ogniową w nieprzyjacielem, znalazł się w trudnym położeniu w palącej się wsi pod morderczym ostrzałem artylerii. W czasie walki poległ ppor. Zygmunt Faleński oraz kpr. Jan Matelski i st. strz. Antoni Rożak" (Szacherski 1966, s. 116-117).
"[...] Jako główna siła straży przedniej, rtm. Janusz Chrzanowski posuwał się drogą wzdłuż torów kolejowych. Był kilkukrotnie ostrzeliwany przez stacjonujące w Łowiczu patrole niemieckie. Jednym z zabitych był kpr. Jan Matelski. Z relacji świadków - Antoniego Klimczyńskiego i Janiny Dwużnik - wynika, iż około południa oddziały ukryły się w zagajniku. Kpr. Matelski wyszedł na brzeg lasku, aby przez lornetkę skontrolować sytuację na skraju pobliskiego Dzierzgówka. Ze strony wsi padły jednak strzały, od których zginął" (Czubatka 2009).
1) Imienna tablica epitafijna mogiły zbiorowej na cmentarzu parafialnym w Bełchowie (stopień: st. strz.); 2) Tablica pamiątkowa poświęcona żołnierzom 7 Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich i cywilnym mieszkańcom Bełchowa poległym w tejże miejscowości we wrześniu 1939 r. wmurowana w ścianę Szkoły Podstawowej im. Władysława Broniewskiego w Bełchowie; 3) Jedna ze zbiorczych imiennych tablic epitafijnych mogiły zbiorowej na cmentarzu parafialnym w Nieborowie;
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
nieśmiertelnik
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Bezpośrednio po śmierci towarzysze broni pochowali kpr. Jana Matelskiego w mogile polowej. Na mogile postawiono krzyż z brzozy, na którym zawieszono hełm oraz kartkę z nazwiskiem poległego (Czubatka 2009).
Poszukiwania mogiły:
Źródła:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 460 (dalej: KPŻP).
Biuro Informacji i Poszukiwań PCK, Kartoteka strat, sygn. 6062, Polski Czerwony Krzyż - Pełnomocnik na Oddział w Łowiczu, Spisy poległych w r. 1939 na terenie gmin powiatu łowickiego (maszynopis), s. 118-119 (dalej: B.Inf., sygn. 6062).
Szacherski Z., Wierni przysiędze, Warszawa 1966, s. 116-117, 272/273 (wkładka), 333 (dalej: Szacherski 1966).
Czubatka J., Wrzesień 1939 r. w Bełchowie, „Łowiczanin: Kwartalnik Historyczny”, R. VII, 2009, Nr 2 (25) (dalej: Czubatka 2009).
