Karta weterana

Nazwisko: SZMYTKOWSKI
Imię #1: Edmund
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Józef (22 II 1874 - 29 VII 1934)
Imię matki: Józefa (ur. 1885)
Nazwisko rodowe matki: Chraplak (1° v. Olejnik)
Data urodzenia: 19 październik 1912
Miejsce urodzenia: Krosinko, pow. Śrem
Rodzeństwo: Pelagia (ur. 1905; siostra przyrodnia), Wacław (9 IX 1908 - 17 IX 1939), Jadwiga, Kazimiera, Seweryna, Florentyna (ur. 16 IV 1927), Józef, Helena, Cezary
Stan cywilny: kawaler
Małżonek: [Helena Bugaj - poślubiona po wojnie]
Dzieci:
Ostatni adres: Wilkowyja
Narodowość: polska
Wykształcenie:
Zawód: młynarz
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny:
Rodzaj broni lub służby:
Stopień:

Przydział na 1 września 1939:
Jednostka:
Funkcja na 1 września 1939:
Przydział po 1 września 1939:
Funkcja po 1 września 1939:
Przebieg służby wojskowej: koniec VIII 1939 - zmobilizowany do Wojska Polskiego w Pleszewie;
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: m.in. bitwa nad Bzurą; 17 IX - "Edmund trafia ze swoją armią w okolice Sochaczewa. Wraz z kolegami siedzi w niewielkim lasku, gdzie czeka na sygnał do ataku. Potem jest już bieg do przodu i forsowanie Bzury, która sięga mu do pasa. Nagle w uszach zaczyna świdrować przerażający dźwięk - bombowce. Odwraca się i biegnie w stronę drzew. Dociera do rzeki, widzi, że jest ona wypełniona ciałami polskich żołnierzy. Przebiega przez nią po trupach, nie zamoczywszy nawet butów. »Dobiec do lasu! - powtarza w myślach - O, Jezu, on jest połamany, jakby to były zapałki! Schować się gdziekolwiek, byle pod krzakiem! Co to jest na tych drzewach? Chryste, to są ludzkie wnętrzności... to jakiś koszmarny sen, Boże, chcę się obudzić«. Niestety, to nie sen. Wreszcie koniec tego piekła, wszystko przegrane" (Hejduk 2013); po 17 IX - wzięty do niewoli niemieckiej;
Data śmierci: 19 listopad 1974
Miejsce śmierci:
Obecne miejsce spoczynku: Wilkowyja
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys: Edmund Szmytkowski urodził się 19 października 1912 roku w Krosinku w powiecie Śrem jako syn młynarza Józefa i Józefy z Chraplaków małżonków Szmytkowskich. Od 1920 roku mieszkał w Wilkowyi, gdzie pracował w jednym z najnowocześniejszych młynów w ówczesnej Europie, który jego ojciec dzierżawił od hrabiego Gunthera von Schweinichena, właściciela majątku w pobliskim Hilarowie. Zmobilizowany do Wojska Polskiego w końcu sierpnia 1939 roku w Pleszewie, wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Walczył z wrogiem m.in. w bitwie nad Bzurą. Po klęsce nad Bzurą dostał się do niewoli niemieckiej, a następnie został przewieziony pod Berlin, gdzie pracował przymusowo we młynie. Po wojnie wrócił do rodzinnego domu. Poślubił Helenę Bugaj. Zmarł 19 listopada 1974 roku.
Wspomnienia / relacje: "Zrównoważony, poważny i perfekcyjny [...]" (Hejduk 2013). Jak informuje krewna weterana Mirosława Marciniak, kiedy Edmund wraz ze starszym bratem Wacławem wyruszali na wojnę: "Wacław, żegnając się z matką i rodziną, płakał i mówił, że już chyba się nie zobaczą. Za to [...] Edmund, pełen humoru, mówił: »A mnie to nawet kula nie świśnie!«. I tak się stało. Wacław zginął, a Edmund przeżył".
Historia pochówku:
Źródła: Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (zebr. Mirosława Marciniak, krewna weterana).

Hejduk E., Prawdziwa historia młyna nad Lutynią, cz. I, "Gazeta Jarocińska", 2013, Nr 40 (1199), s. 15; cz. II, tamże, 2013, Nr 41 (1200), s. 15 (dalej: Hejduk 2013).

Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2015-07-11 21:24:40 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Edmund Szmytkowski (fot. ze zb. rodzinnych Mirosławy Marciniak).Edmund Szmytkowski (stoi trzeci z prawej) wśród żołnierzy Wojska Polskiego w okresie międzywojennym (fot. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Edmund Szmytkowski (stoi w górnym rzędzie, drugi z lewej) wśród polskich jeńców wojennych w niewoli niemieckiej w okresie II wojny światowej (fot. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Edmund Szmytkowski (W oknie, z prawej) jako robotnik przymusowy w młynie koło Berlina w okresie II wojny światowej (fot. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).Edmund Szmytkowski jako robotnik przymusowy w młynie koło Berlina w okresie II wojny światowej (fot. ze zb. rodzinnych; udostępniła: Mirosława Marciniak, Wilkowyja, https://pl-pl.facebook.com/wilkowyja.lutynia.mlyn/).

Komentarze