Karta weterana

Nazwisko: NADOLNY
Imię #1: Stanisław
Imię #2: Kostka
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Józef
Imię matki: Agnieszka
Nazwisko rodowe matki: Woźna
Data urodzenia: 5 listopad 1915
Miejsce urodzenia: Stary Gostyń
Rodzeństwo: Helena (23 III 1907, Scherlebeck, Westfalia - 22 IX 1996), Maria (5 II 1909, Scherlebeck, Westfalia - 22 VIII 2002, Wolsztyn), Ignacy (18 VII 1910, Stary Gostyń - 26 VII 1985, Gdynia), Ludwik (14 VIII 1913, Stary Gostyń - 9 X 1939, Piątek), Antoni (6 IV 1918, Stary Gostyń - 29 VIII 2004, Niałek Wielki)
Stan cywilny: kawaler
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres: Rawicz
Narodowość: polska
Wykształcenie: zawodowe
Zawód: uprawniony technik dentystyczny
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy:
Stanowisko: dentysta

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zasadnicza służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU): Kościan
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

st. strz.
Przydział na 1 września 1939: 14 DP
Jednostka: 58 pp
Funkcja na 1 września 1939: w 3 kompanii
Przydział po 1 września 1939: 58 pp
Funkcja po 1 września 1939: w 3 kompanii
Przebieg służby wojskowej: # 25 III 1938 - powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej i przydzielony do 9 kompanii 57 pułku piechoty w Poznaniu;
# III 1939 - awansowany na stopień st. strz.;
Odznaczenia: Państwowa Odznaka Sportowa
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 58 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą; 18 IX - wzięty do niewoli niemieckiej w rejonie Iłowa;
Data śmierci: 20 marzec 1991
Miejsce śmierci: Kargowa, pow. Sulechów
Obecne miejsce spoczynku: Kargowa, cmentarz parafialny, grób rodzinny
Lokalizacja grobu: sektor 11, rząd 9, grób nr 1
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: 1) Zbiorcza imienna tablica epitafijna grobu rodzinnego na cmentarzu parafialnym w Kargowej;
2) Tablica pamiątkowa i dąb w Alei Dębów Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Brzezinach, ul. Kulczyńskiego (od 30 IX 2017 r.);
Życiorys: Stanisław Kostka Nadolny urodził się 5 listopada 1915 roku w Starym Gostyniu w powiecie Gostyń jako syn Józefa Nadolnego i Agnieszki z Woźnych. Od 1919 roku mieszkał w Wolsztynie, gdzie uczęszczał do szkoły, następnie uczył się zawodu i podjął pracę. W 1937 roku w związku z pracą przeniósł się do Rawicza. 25 marca 1938 roku został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej i przydzielony do 9 kompanii 57 pułku piechoty w Poznaniu. W marcu 1939 roku otrzymał awans na stopień starszego strzelca. W kampanii polskiej we wrześniu 1939 roku wziął udział w szeregach 58 pułku piechoty ze składu 14 Dywizji Piechoty armii "Poznań". Walczył w bitwie nad Bzurą, m.in. pod Kutnem i Łowiczem. 18 września w rejonie Iłowa został wzięty do niewoli niemieckiej. Przebywał w obozach przejściowych w Gąbinie, Strzelcach Gąbińskich, Łowiczu, wreszcie Pabianicach, skąd w listopadzie 1939 r. przetransportowano go do Niemiec i osadzono w Stalagu IV B Mühlberg/Elbe w Brandenburgii (nr jeniecki 4535). Wycieńczony niewolniczą pracą i spaniem w zimie pod namiotem, został 7 lutego 1940 roku w stanie bliskim śmierci zwolniony z obozu i wrócił do domu. Pracował zawodowo w Wolsztynie, skąd w sierpniu 1945 roku przeniósł się do Kargowej, gdzie został zatrudniony na stanowisku dentysty w miejscowym ośrodku zdrowia. Aresztowany jako żołnierz wyklęty (pseudonim "Powolny"), został 27 grudnia 1955 roku wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Warszawie skazany na podwójną karę 12 lat pozbawienia wolności za działalność zmierzającą do obalenia rządu komunistycznego w Polsce, a następnie więziony w latach 1955-1961. Po wyjściu na wolność zamieszkał w Kolsku, by w 1978 roku powrócić do Kargowej. W 1983 roku przeszedł na emeryturę (nadal pracował na pół etatu). W marcu 1987 roku został członkiem zwyczajnym Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Zmarł 20 marca 1991 roku w Kargowej.
Wspomnienia / relacje: Bożysława Nadolna, bratanica weterana: "Wywieziony do obozu jenieckiego Stalag IV B Muhlberg/Elbe (Brandenburgia). Tam spotkał się z własnym bratem, Antonim (kapral 56 pułku piechoty z Krotoszyna). Antoni zauważył go na sąsiednim placu, podbiegł do ogrodzenia i bracia uściskali się poprzez druty kolczaste. Tam Stanisław powiedział Antoniemu, że ich trzeci brat, Ludwik, padł w bitwie nad Bzurą (dopiero dziesiątki lat później rodzina dowiedziała się przez Internet, poprzez stronę Bohaterowie1939.pl, że Ludwik jest pochowany jako Bohater Bitwy nad Bzurą). Jako pierwsi jeńcy w obozie bracia byli zmuszeni do morderczej pracy przy budowie baraków, spali pod namiotami aż do końca grudnia, będąc ubrani w letnie mundury, gdyż w kompanii nie wydano im jesiennych mundurów, kiedy zaczęły się działania wojenne. Stanisław został odesłany z obozu do domu w 1940 roku. Wolsztyńskie Gestapo, powiadomione przez obóz, przyszło po niego, ale jego siostra Maria, która pracowała w ośrodku zdrowia, słysząc niemieckie buciory, ponastawiała naokoło jego łóżka leków, wzięła do ręki strzykawkę i powiedziała oprawcom w czarnych, skórzanych płaszczach z niewzruszoną zimną krwią, że jest umierający. Był taki wychudzony i chory, że uwierzyli i poszli sobie. W tym samym czasie aresztowali wszystkich jego kolegów z kompanii wypuszczonych przez obóz i wszyscy co do jednego zginęli w obozach koncentracyjnych. Był dentystą, najlepszym dentystą, jakiego w życiu miałam, i był faworytem wszystkich pacjentów, jakich miał. Nawet w wiezieniu (był Żołnierzem Wyklętym, więźniem politycznym w latach 1955-1961) pracownicy służby więziennej, strażnicy i naczelnik przychodzili do niego leczyć zęby, ponieważ nie tylko miał cudownie delikatne ręce, ale miał tak wspaniałe unikalne poczucie humoru, że chciało się siedzieć w jego fotelu, żeby być w jego towarzystwie. Był dobrym człowiekiem. Był życzliwy, pomocny, spokojnego charakteru, każdemu dał dobre słowo i uśmiech i jakąś dobrą radę. Uśmiechał się w tak przyjazny sposób, że chciało się do niego przytulić".
Historia pochówku:
Źródła: Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (zebr. Bo Robertson alias Bożysława Maria Magdalena Nadolna, bratanica weterana).

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Archiwum Zakładowe, nr ewid. K5067290.

Wyszukiwarka grobów, [w:] Parafia p.w. Świętego Wojciecha, Kargowa, http://www.parafiakargowa.pl/wyszukiwarka.html [dostęp: 1 X 2017].

Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2018-09-11 23:53:56 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Stanisław Nadolny wśród żołnierzy 9 kompanii 57 pułku piechoty, 1938 r. (kadr tableau z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Nadolny wśród żołnierzy 57 pułku piechoty (fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Nadolny jako żołnierz 57 pułku piechoty, 1938 r. (kadr fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Nadolny wśród żołnierzy 57 pułku piechoty (fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Nadolny jako żołnierz 57 pułku piechoty (fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Kostka Nadolny (klęczy pierwszy z lewej) wśród żołnierzy 57 pułku piechoty, 1938 r. (fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Stanisław Kostka Nadolny wśród żołnierzy 9 kompanii 57 pułku piechoty, 1938 r. (tableau z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Antoni Nadolny (stoi pierwszy z prawej) wraz z rodziną: rodzicami Agnieszką i Józefem, siostrami Heleną i Marią oraz braćmi Ignacym, Ludwikiem i Antonim, Wolsztyn, Boże Narodzenie, 1936 r. (fot. z Archiwum Rodziny Nadolnych, udostępniła Bożysława Nadolna).Czterej bracia Nadolni jako żołnierze Września 1939 r.: Antoni, kapral 56 pułku piechoty 25 Dywizji Piechoty; Ludwik, strzelec 57 pułku piechoty 14 Dywizji Piechoty; Stanisław, starszy szeregowy 58 pułku piechoty 14 Dywizji Piechoty; Ignacy Nadolny, bosmanmat 2 morskiego pułku strzelców (oprac. udostępniła Bożysława Nadolna).Akt urodzenia Stanisława Kostki Nadolnego wystawiony 10 listopada 1918 r. w Gostyniu, wraz ze wzmianką marginalną dot. śmierci (dok. udostępniła Bożysława Nadolna).Kościół pw. św. Marcina w Starym Gostyniu - miejsce chrztu Stanisława Kostki Nadolnego udzielonego przez ks. dr. Ludwika Sobkowskiego (fot. udostępniła Bożysława Nadolna).Karta pocztowa z widokami Starego Gostynia, m.in. wizerunkiem kościoła św. Marcina, miejsca chrztu Stanisława Kostki Nadolnego, i ks. dr. Ludwika Sobkowskiego, który udzielił sakramentu, oraz szkoły katolickiej, miejsca nauki weterana (dok. udostępniła Bożysława Nadolna).Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Archiwum Zakładowe, nr ewid. K5067290.

Komentarze