Karta weterana

Nazwisko: ANDZAUROW
Imię #1: Artemi [1]
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Aleksandr Georgievič (*1864)
Imię matki: Jadwiga c. Władysława (*1874)
Nazwisko rodowe matki: Szerf (Szarf)
Data urodzenia: 3 kwiecień 1897 [2]
Miejsce urodzenia: Siedlce lub Warszawa
Rodzeństwo: siostra Ksenija Aleksandrovna (02. 08. 1894. - ????)
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: Anna Stefania Wiciejewska, c. Antoniego i Anny z Barracców, ślub zawarto w Łukowie 5.IX.1925, rozwód ok. 1933

Bożenna z d. Safft, c. Bronisława i Julii ze Straussów
Dzieci: pasierbica Magdalena Guttmejer
Ostatni adres:
Narodowość: polska
Wykształcenie: wyższe
Zawód: oficer zawodowy
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy:
Stanowisko: szef sztabu dywizji

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Artyleria
Stopień:

ppłk dypl.
Przydział na 1 września 1939: 17 DP
Jednostka: Inne jednostki 17 DP
Funkcja na 1 września 1939: szef sztabu 17 DP
Przydział po 1 września 1939: 17 DP
Funkcja po 1 września 1939: szef sztabu 17 DP
Przebieg służby wojskowej:
Odznaczenia: Krzyż Walecznych (3-krotnie); Krzyż Niepodległości (1931); Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi; Krzyż Srebrny Orderu Wojennego "Virtuti Militari" (listopad 1966 r.; pośmiertnie za całokształt walk w kampanii 1939 r.)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
Data śmierci: 26 marzec 1958
Miejsce śmierci: Warszawa
Obecne miejsce spoczynku: Warszawa, ul. Powązkowska, Cmentarz Wojskowy
Lokalizacja grobu: kwatera A30, rząd 8, grób 16
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys: Artemi Andzaurow urodził się 3 kwietnia 1897 r. w Siedlcach jako drugie dziecko Aleksandra Georgieviča, rosyjskiego szlachcica wyznania prawosławnego, i Jadwigi zd. Szerf, szlachcianki wyznania rzymskokatolickiego (córki Roberta, s. Rejnholda, i Marii Heinrich, c. Augusta), którzy zawarli związek małżeński w 1891 r.

Dziadek Artemiego ze strony ojca i protoplasta rodu, Georgij (1828 – po 1897) wywodził się z arystokracji północnokaukaskiej (kabardyńskiej). Mając zaledwie 6 lat, obserwował, jak jego rodzinny auł Andzauryj został zdobyty i spalony przez wojska carskie podczas tzw. wojny kaukaskiej. Przy życiu pozostały tylko kobiety i dzieci, których wzięto w niewolę. Dzieciństwo i młodość spędził Georgij w Rosji, swą przyszłość zaś związał z carską armią, w której służył nieprzerwanie od 1847 do 1894 r., począwszy od prostego żołnierza, kończąc jako pułkownik. Od 1861 r. do przebywał na terenie Królestwa Polskiego, gdzie dosłużył się stanowiska komisarza policji warszawskiej i tytułu szlacheckiego, który przekazał swym dzieciom. Po odejściu ze służby założył w 1897 r. w Łodzi kantor nocnych stróżów i posłańców. W 1862 r. Georgij, sam wyznania prawosławnego, ożenił się z katoliczką Leonildą Sztach (1841-1883), c. Aleksandra. Drugim dzieckiem zrodzonym z tego związku był Aleksandr (ur. 1864), ojciec Artemiego.

Aleksandr Andzaurow wraz ze swą żoną i dziećmi do 1909 r. mieszkał na terenie ówczesnego powiatu szczuczyńskiego guberni łomżyńskiej Królestwa Polskiego, zapewne w Grajewie, gdzie pracował w miejscowym urzędzie celnym. W 1909 r. został służbowo przeniesiony na Zakaukazie, w 1918 r. pracował w kancelarii celnej w Piotrogrodzie, by wreszcie w 1920 r. w Rewelu złożyć wniosek o przyznanie obywatelstwa Estonii. Jego dalsze losy pozostają nieznane.

Artemi Andzaurow, syn Aleksandra, wybrał karierę wojskową. W czasie I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, gdzie służył w I batalionie 4 pułku piechoty. W listopadzie 1915 roku jako chory przebywał w szpitalu obserwacyjnym w Pardubicach. Po 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego. Jako podporucznik artylerii w 9 pułku artylerii ciężkiej brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. Wyróżnił się szczególnie w dniu 4 czerwca w rejonie Prużanka – Olchówka, kiedy w bardzo silnym ogniu nieprzyjacielskim nieprzerwanie kierował ogniem podległej sobie baterii, udaremniając zamiary sowieckie i zadając przeciwnikowi straty w zabitych i rannych. W 1923 r. został wykazany jako porucznik artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. Promocję na stopień kapitana uzyskał z dniem 1 lipca 1925 r. W 1929 r. z polecenia Wojskowego Biura Historycznego opracował publikację "Zarys historji wojennej 9-go Pułku Artylerii Ciężkiej". Od 5 stycznia 1931 do 1 listopada 1932 r. był słuchaczem XI Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 stycznia 1933 r. uzyskał awans na majora dyplomowanego. W październiku 1935 r. był członkiem komisji nadzorującej krypcie św. Leonarda na Wawelu w Krakowie przełożenie zabalsamowanych zwłok zmarłego Marszałka Józefa Piłsudskiego do nowej trumny. W 1936 r. był z kolei członkiem komitetu wykonawczego budowy kopca Marszałka i zasiadał w jury konkursu na projekt medalu pamiątkowego budowy kopca. 19 marca 1939 r. został promowany na stopień podpułkownika dyplomowanego. Był wówczas szefem sztabu 17 Dywizji Piechoty Armii "Poznań". Na tym samym stanowisku wziął udział w wojnie obronnej Polski we wrześniu 1939 r., m.in. w bitwie nad Bzurą. Podczas walk dostał się do niewoli niemieckiej, w której przebywał przez cały okres II wojny światowej. Po wojnie mieszkał w Polsce. Zmarł 26 marca 1958 r. w Warszawie.

Stryj Artemiego, Jewgienij (ur. 1867, Warszawa), został w 1920 r. jako szlachcic rozstrzelany w Jałcie przez bolszewików. Jego syn, Igor (1911-1988), otrzymał z kolei tytuł Bohatera Związku Radzieckiego i dosłużył się stopnia podpułkownika Armii Czerwonej. Między członkami rosyjskiej i polskiej gałęzi rodziny najpewniej nie było kontaktu.

Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Źródła: Głowacki L., 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, s. 16/17, Aneks 1 - s. 142, Aneks 4 - s. 175 (dalej: Głowacki 1969).

Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 471 (dalej: Bauer, Polak 1982).

"Rocznik Oficerski", 1923, s. 795, 825 (dalej: RO 1923).

"Rocznik Oficerski", 1924, s. 714, 749 (dalej: RO 1924).

"Rocznik Oficerski", 1928, s. 417, 468 (dalej: RO 1928).

"Rocznik Oficerski", 1932, s. 191, 800 (dalej: RO 1932).

Andzaurow A., Zarys historji wojennej 9-go Pułku Artylerii Ciężkiej, Warszawa 1929 (dalej: Andzaurow 1929).

"Kurjer Warszawski", R. 63, 1883, nr 206, s. 4; Nr 210, s. 4.

"Tydzień", R. XXV, 1897, Nr 38, s. 3.

"Rozwój", R. XVI, 1913, Nr 21, s. 7; Nr 26, s. 12.

"Orędownik na Powiaty Nowotomyski i Wolsztyński", R. 16, Nr 124, 1935, s. 2.

"Ilustrowany Kuryer Codzienny", R. XXVII, 1936, Nr 92, s. 19.

Cygan W. K., Żołnierze Niepodległości 1863-1938, t. II, Andrzejak Ludwik – Bagiński Franciszek, Mińsk Mazowiecki – Warszawa – Kraków 2011, s. 34-35 (dalej: Cygan 2011).

Tradycja rodzinna.

Rodoslovnaja Andzaurovych, http://magnol.jimdo.com/новая-страница.

Wyższa Szkoła Wojenna, Wikipedia. Wolna encyklopedia, http://pl.wikipedia.org/wiki/Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Wojenna.

Uwagi: Do roku 1925 wyznania prawosławnego; w związku z zamiarem zawarcia związku małżeńskiego z katoliczką zmienił wyznanie na rzymskokatolickie.
Przypisy: [1] a) Artemi (źródło: RO 1928; Andzaurow 1929; Głowacki 1969; Bauer, Polak 1982; Cygan 2011; Rodoslovnaja Andzaurovych; tradycja rodzinna); b) Artur (źródło: RO 1923; RO 1924);
[2] a) 3 kwietnia 1897 (źródło: RO 1928, s. 468; RO 1932, s. 191; Głowacki 1969, s. 16/17; Cygan 2011); b) 12 czerwca 1897 (źródło: tradycja rodzinna);
Ostatnie zmiany: 2012-09-25 21:12:41 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Strona tytułowa opracowania autorstwa A. Andzaurowa pt. "Zarys historii wojennej 9-go Pułku Artylerii Ciężkiej", Warszawa 1929Artemi Andzaurow (fot. za: L. Głowacki , 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, s. 16/17).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Dokumenty dotyczące A. Andzaurowa zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie (ze zb. rodzinnych).Oleg Andzaurow, kuzyn płk. Artemiego Andzaurowa na jego grobie na cmentarzu powązkowskim (grudzień 2012).

Komentarze