Karta poległego

Nazwisko: LEMAŃSKI
Imię #1: Wirgiliusz
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca:
Imię matki:
Nazwisko rodowe matki:
Data urodzenia: 27 listopad 1910
Miejsce urodzenia:
Rodzeństwo:
Stan cywilny:
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres:
Narodowość:
Wykształcenie:
Zawód: oficer zawodowy
Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko: d-ca plut. art. piech.

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Pomorze
Rodzaj broni lub służby: Artyleria
Stopień:

por. [1]
Przydział na 1 września 1939: 4 DP
Jednostka: 14 pp
Funkcja na 1 września 1939: dowódca plutonu artylerii piechoty
Przydział po 1 września 1939: 14 pp
Funkcja po 1 września 1939: dowódca plutonu artylerii piechoty
Przebieg służby wojskowej: # 5 VIII 1933 - po ukończeniu Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu (X rocznik, lokata 80.) promowany na stopień ppor. sł. st. art. ze starszeństwem z dniem 15 VIII 1933 r. (lokata 84.) i przydziałem do 4 pułku artylerii lekkiej w Inowrocławiu;
# z dniem 19 III 1937 - awansowany na stopień por. sł. st. art. (lokata 38.);
# od 29 IV 1938 - na stanowisku dowódcy plutonu artylerii piechoty 14 pułku piechoty we Włocławku;
# 23 III 1939 - odnotowany w stopniu por. sł. st. art. ze starszeństwem z dniem 19 III 1937 (lokata 36.) i przydziałem na stanowisko dowódcy plutonu artylerii piechoty 14 pp;
Odznaczenia: Brązowy Krzyż Zasługi; Krzyż Walecznych (nr 29998, nadanie londyńskie, 1947, pośmiertnie)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 14 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą
Data śmierci: 10 wrzesień 1939
Miejsce śmierci: Ruszki, dwór, pow. Kutno [2]
Przyczyna śmierci: poległy
Okoliczności śmierci: Poległ w godzinach popołudniowych przy stanowisku własnego działa w wyniku silnego nalotu bombowego miejsca koncentracji 14 pułku piechoty (CAW, sygn. II/1/16; Kraiński, Pekról 1992, s. 27-28).
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Wyrów, przy krzyżu (zob. "Uwagi")
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #2:
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #3:
Data ekshumacji:
Obecne miejsce spoczynku: Strzelce, mogiła zbiorowa
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Przedmioty znalezione przy pochowanym: Zabrane w dniu śmierci przez ppor. rez. Edmunda Stypułkowskiego, adiutanta I batalionu 14 pułku piechoty i jednocześnie szwagra poległego (CAW, sygn. II/1/16, s. 34; Ciesielski 2008, s. 201).
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Wspomnienia / relacje: Kpt. Józef Koziński, I adiutant 14 pułku piechoty, po śmierci oficera: "Śmierć por. Lemańskiego robi duże wrażenie wśród oficerów pułku. Ginie młody oficer, który dał się poznać w polu, jako twardy, energiczny i pełen inicjatywy dowódca" (CAW, sygn. II/1/16, s. 34).
Historia pochówku: W dniu śmierci został pochowany przy drodze obok krzyża w m. Wyrów. W uroczystości pogrzebowej z mszą polową odprawioną przez ks. S. Piotrowskiego i salwą honorową oddaną przez dwudziestu żołnierzy wzięli udział m.in. mjr. Piotr Kunda, dowódca I batalionu 14 pułku piechoty, który wygłosił żołnierskie słowo pożegnalne, kpt. Józef Koziński, I adiutant pułku, por. dr med. Antoni Puzyrewicz, lekarz pułkowy, oraz ppor. rez. Edmund Stypułkowski, adiutant I batalionu pułku i jednocześnie szwagier poległego. W okresie późniejszym prochy oficera przeniesiono do mogiły zbiorowej na cmentarzu parafialnym w Strzelcach.
Poszukiwania mogiły:
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 409 (dalej: KPŻP).

Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie, sygn. II/1/16, Dziennik bojowy z wojny polsko-niemieckiej 1939 roku prowadzony przez adiutanta 14 p.p. kpt. Kozińskiego Józefa (rękopis), s. 33-34, 61, 65 (dalej: CAW, sygn. II/1/16).

Łukasiak J., Szkoła Podchorążych Artylerii w Toruniu 1923-1939, Pruszków 2000, s. 40, 142 (dalej: Łukasiak 1992).

Kraiński I., Pekról J., 14 pułk piechoty, Warszawa 1992 [Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej, z. 14], s. 28 (dalej: Kraiński, Pekról 1992).

Kryska-Karski T., Straty korpusu oficerskiego 1939-1945, Londyn 1996, s. 230 (dalej: Kryska-Karski 1996).

Ciesielski Z., Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918-1939, Toruń 2008, s. 201, Zał. nr 13 - s. 299, Zał. nr 14 - s. 304, Zał. nr 16 - s. 326 (dalej: Ciesielski 2008).

Badania własne (Rafał Michalak).

Uwagi: Pierwotne miejsce spoczynku: Wyrów, przy krzyżu (CAW, sygn. II/1/16, s. 34; Ciesielski 2008, s. 201, Zał. nr 14 - s. 304; por. CAW, sygn. II/1/16, s. 61, gdzie miejsce pochówku: Wieszczyce).
Przypisy: [1] kpt., awansowany pośmiertnie (źródło: Kryska-Karski 1996)
[2] a) Ruszki, dwór, pow. Kutno (źródło: CAW, sygn. II/1/16, s. 61; Ciesielski 2008, s. 201, Zał. nr 14 - s. 304); b) Strzelce (źródło: KPŻP); c) Wieszczyce k. Kutna (źródło: Kryska-Karski 1996); d) brak danych (źródło: Łukasiak 1992; Kraiński, Pekról 1992);
Ostatnie zmiany: 2018-01-26 01:50:49 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Por. Wirgiliusz Lemański (fot. ze zb. Mariana Ropejki).

Komentarze