Karta weterana

Nazwisko: JAŻDŻYK
Imię #1: Stanisław
Imię #2:
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Jan
Imię matki: Agnieszka
Nazwisko rodowe matki:
Data urodzenia: 6 styczeń 1913
Miejsce urodzenia: Czerniew, gm. Kiernozia, pow. Łowicz
Rodzeństwo: 4 braci NN, Antoni (zmarł jako robotnik przymusowy w Niemczech), siostra NN
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: Stefania Zofia Pernak (ur. 1913, zm. 28 VI 2013, poślubiona po 1945; nauczycielka, w okresie okupacji niemieckiej aktywna członkini Związku Kobiet Czynu, 1944 - awansowana na stopień podporucznika i odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami)
Dzieci: Janusz (ur. 1948), Lidia (ur. 1952)
Ostatni adres: Muchnice
Narodowość: polska
Wykształcenie: średnie
Zawód: nauczyciel
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy: brak
Stanowisko: dyrektor szkoły powszechnej

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, rezerwa
Numer ewidencyjny: 49/K
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU): Kutno
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

plut. pchor.
Przydział na 1 września 1939: 26 DP
Jednostka: 37 pp
Funkcja na 1 września 1939:
Przydział po 1 września 1939: 37 pp
Funkcja po 1 września 1939:
Przebieg służby wojskowej: # 21 IX 1936 - 1 IV 1937 - na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy 26 DP przy 18 Pułku Piechoty w Skierniewicach (zasadnicza służba wojskowa);
# 1 VI - 20 IX 1937 - w 37 pułku piechoty w Kutnie (zasadnicza służba wojskowa);
# 20 IX 1937 - przeniesiony do rezerwy;
# 1 VII - 10 VIII 1938 - na ćwiczeniach rezerwy w 37 pp;
# 23 III 1939 - zmobilizowany do 37 pp (w ramach tzw. mobilizacji alarmowej);
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 37 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą
Data śmierci: 18 listopad 2012
Miejsce śmierci:
Obecne miejsce spoczynku: Łowicz, ul. Blich, grób rodzinny
Lokalizacja grobu: sektor 9
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: tablica epitafijna grobu rodzinnego na cmentarzu katedralnym (d. kolegiackim) rzymskokatolickiej parafii katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łowiczu
Życiorys: Stanisław Jażdżyk urodził się w 6 stycznia 1913 roku w Czerniewie w gminie Kiernozia i powiecie Łowicz w wielodzietnej rodzinie Józefa i Agnieszki (miał pięciu braci i siostrę). W 1936 roku ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie Męskie im. Józefa Piłsudskiego w Łowiczu, uzyskując uprawnienia do nauczania powszechnego. Odbywszy w latach 1936-1937 zasadniczą służbę wojskową na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy 26 DP przy 18 Pułku Piechoty w Skierniewicach oraz w 37 pułku piechoty w Kutnie, podjął pracę nauczyciela w szkole powszechnej w Pleckiej Dąbrowie, a następnie w Muchnicach, której został kierownikiem. Zmobilizowany w ramach tzw. mobilizacji alarmowej w marcu 1939 roku do macierzystego 37 pułku piechoty, wyjechał do Wągrowca koło Poznania, gdzie brał udział w budowie umocnień, po czym w stopniu plutonowego podchorążego rezerwy uczestniczył w kampanii polskiej 1939 roku. Przebył szlak bojowy z Wielkopolski nad Bzurę. Ciężko ranny 14 września pod Kompiną w rejonie Łowicza (przestrzelone prawe ramię, lewe udo i obydwie stopy), został uratowany przez podporucznika Jastrzębskiego, który pod ostrzałem karabinów maszynowych ściągnął go z niewielkiego wzniesienia i założył pierwsze opatrunki. Odnaleziony przez żołnierzy niemieckich, trafił do punktu sanitarnego w wagonie kolejowym, skąd przetransportowano go przez Bolimów do szpitala w Skierniewicach, a następnie do szkoły przy ul. Kaliskiej w Łowiczu, gdzie Niemcy przetrzymywali rannych jeńców. Po wyleczeniu został zwolniony jako niezdolny do pracy. Od stycznia do marca 1940 roku ponownie pracował w szkole w Muchnicach, a jednocześnie wczesną wiosną tego samego roku zaangażował się w działalność konspiracyjną, organizując tajne nauczanie w Kiernozi i prawdopodobnie także w Łowiczu. Gdy wkrótce został aresztowany i groziło mu wywiezienie do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, uratował go status jeńca wojennego. Po zakończeniu wojny był kilkukrotnie powoływany na paromiesięczne ćwiczenia wojskowe oficerów rezerwy, a 12 października 1966 roku został awansowany na stopień porucznika. Powróciwszy do pracy pedagogicznej, nauczał wielu szkolnych przedmiotów, najczęściej matematyki, historii i biologii. Od jesieni 1945 roku pełnił ponownie funkcję dyrektora szkoły w Muchnicach, zaś 28 sierpnia 1949 roku przeniósł się do Długołęki, gdzie przez wiele lat był dyrektorem szkoły podstawowej. Kiedy przechodził na emeryturę, zastąpiła go na tej funkcji małżonka, Stefania Zofia z domu Pernak, którą poznał jeszcze w seminarium nauczycielskim, spotykali się też nieraz w czasie wojny, a związek małżeński zawarli w czasie wspólnej pracy w szkole w Muchnicach. Na przełomie lat 40. i 50. przyszła na świat dwójka ich dzieci: Janusz i Lidia. Pod koniec lat 70. Jażdżykowie osiedli w Łowiczu, gdzie Stanisław prowadził aktywne życie. Należał do Tymczasowej Komisji Organizacyjnej NSZZ "Solidarność" Pracowników Oświaty w Łowiczu. Pełnił też różne funkcje społeczne, m.in. prezesa Koła Absolwentów Seminarium Nauczycielskiego czy członka Chóru Seniora i Koła Kombatantów II Wojny Światowej. Zmarł 18 listopada 2012 r., przeżywszy niemal sto lat.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Źródła: Archiwum rodzinne (Bartosz Jażdżyk).

jr, tm, Stanisław Jażdżyk (1913-2012), "Nowy Łowiczanin", R. XXIII, 2013, nr 38 (1055), s. 18-19.

Zarys dziejów Zakładów Kształcenia Nauczycieli w Łowiczu (1786-2006), kom. red. J. Ludwiczak i in., Łowicz 2009, s. 82, 261.

Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2024-11-23 21:46:34 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Stanisław Jażdżyk jako żołnierz Wojska Polskiego, przed 1939 r. (fot. ze zb. rodzinnych).Stanisław Jażdżyk jako żołnierz Wojska Polskiego, przed 1939 r. (fot. ze zb. rodzinnych).Stanisław Jażdżyk (drugi z lewej) jako żołnierz Wojska Polskiego, przed 1939 r. (fot. ze zb. rodzinnych).Książeczka wojskowa Stanisława Jażdżyka, przed 1939 r. (dok. ze zb. rodzinnych).Grób rodzinny na cmentarzu katedralnym (d. kolegiackim) rzymskokatolickiej parafii katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łowiczu - miejsce pochówku Stanisława Jażdżyka (fot. udostępnił: Bartosz Jażdżyk).Lokalizacja grobu rodzinnego na cmentarzu katedralnym (d. kolegiackim) rzymskokatolickiej parafii katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łowiczu - miejsca pochówku Stanisława Jażdżyka (graf. udostępnił: Bartosz Jażdżyk).

Komentarze