22 III 1939 - zmobilizowany do 10 pp (mobilizacja alarmowa); 29 III 1939 - przydzielony do 4 kompanii (rozkaz dzienny nr 37); 7 VII 1939 - przeniesiony do 6 kompanii (rozkaz dzienny nr 19/39)
Zginął w egzekucji 20-22 wziętych do niewoli żołnierzy Wojska Polskiego i 1 osoby cywilnej dokonanej przez żołnierzy Wehrmachtu na terenie plebanii kościoła parafii rzymskokatolickiej pw. św. Anny (Rejestr 66/1).
Pierwotne miejsce spoczynku #1:
Piaseczno, ogród kościoła parafialnego pw. św. Anny
1) Inskrypcja na jednej z imiennych zbiorczych tablic epitafijnych kwatery wojennej na cmentarzu parafii rzymskokatolickiej pw. św. Anny w Piasecznie, ul. Kościuszki; 2) Tablica poświęcona pamięci żołnierzy Wojska Polskiego i osób cywilnych zamordowanych przez żołnierzy niemieckich we wrześniu 1939 r. wmurowana w niszę muru ogrodzeniowego kościoła parafii rzymskokatolickiej pw. św. Anny w Piasecznie;
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Wacław Gerard Michalski urodził się 24 września 1916 r. w Rawie Mazowieckiej jako syn Edmunda Rocha i Heleny Leontyny zd. Eisentraut. W 1939 r. został powołany do służby wojskowej, którą odbył w 10 pułku piechoty stacjonującym w Łowiczu. W tym samym oddziale wziął udział w wojnie obronnej Polski we wrześniu 1939 r. Wzięty do niewoli, został rozstrzelany przez Niemców 10 września w Piasecznie.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Po egzekucji zwłoki Wacława Michalskiego i pozostałych zamordowanych żołnierzy Wojska Polskiego pochowano na terenie ogrodu kościoła parafialnego w Piasecznie, a następnie ekshumowano na kwaterę wojenną na cmentarzu parafialnym przy ul. Kościuszki, gdzie spoczywają do dziś.
Poszukiwania mogiły:
Od wymarszu na front losy Wacława Michalskiego przez parę lat pozostawały dla jego rodziny tajemnicą. Janina Michalska przez cały okres okupacji nie ustawała w poszukiwaniach swego brata, które prowadziła m.in. przez organizację Czerwonego Krzyża. Na pierwszy ślad natrafiła jednak dopiero po wojnie, w 1945 lub 1946 r. Były to wiadomości tragiczne. Według jej relacji, spisanej po latach przez syna, Krzysztofa Zembowicza: "Dostałam wiadomość, że jacyś żołnierze z różnych jednostek zginęli w okolicach Piaseczna. Udałam się do proboszcza tamtejszej parafii św. Anny. Dowiedziałam się, że Wacek został zabity przez niemieckich żołnierzy. Z relacji księdza wynikało, iż niewielki oddział naszego wojska znalazł się w Piasecznie. Wokół były liczne i przeważające siły wojsk niemieckich. Proboszcz i inne osoby radziły naszym młodym żołnierzom, aby zdjęli mundury, bo sytuacja jest beznadziejna. Oferowano im cywilne ubrania. Jednak żadnemu z nich taka myśl nawet nie przemknęła przez głowę. Honor polskiego żołnierza nie pozwalał im na to. Okrążeni przez Niemców, dzielnie się bronili, lecz w końcu byli zmuszeni do poddania. Żołnierze niemieccy rozwścieczeni oporem Polaków rozstrzelali wziętych do niewoli żołnierzy" (Zembowicz 2012).
Źródła:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 472 (dalej: KPŻP).
Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945. Województwo stołeczne warszawskie, Warszawa 1988 [Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce - Instytut Pamięci Narodowej, Informacja Wewnętrzna, nr 66/1], s. 227, 228 (dalej: Rejestr 66/1).
Wysocki W., 10 Pułk Piechoty 1918-1939, Warszawa 1997, Aneks IV/3 - s. 186 (dalej: Wysocki 1997).
Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (zebr. Krzysztof Zembowicz, siostrzeniec pochowanego).
Jeszcze o losach Wacława Michalskiego oraz o jego towarzyszach broni z 44 DP Armii "Łódź", oprac. K. Zembowicz, 2015 (maszynopis) (dalej: Zembowicz 2015).
Uwagi:
1) Rejestr 66/1, s. 228 - "10 IX 1939. Na skutek działań wojennych śmierć poniósł Wacław Michalski";
[1] a) Gerard (źródło: archiwum rodzinne - odpis z metryki); b) brak danych (źródło: KPŻP; Wysocki 1997); [2] a) 24 września 1916 (źródło: archiwum rodzinne - odpis z metryki); b) brak danych (źródło: KPŻP; Wysocki 1997); [3] a) 10 pp (źródło: KPŻP; Wysocki 1997); b) prawdopodobnie 145 pp rez. (źródło: Zembowicz 2015, s. 1); c) brak danych (źródło: Rejestr 66/1); [4] a) 10 września 1939 (źródło: KPŻP; Rejestr 66/1, s. 228; Wysocki 1997); b) "9 lub 10 IX 1939" (źródło: Rejestr 66/1, s. 227); [5] a) 1-MZ Piaseczno, ul. Kościuszki / "cmentarz przy ulicy Kościuszki" (źródło: KPŻP / Rejestr 66/1, s. 227); b) Piaseczno (źródło: Wysocki 1997);
Ostatnie zmiany: 2015-02-09 22:16:13 przez redakcja |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
Przeczytałem wspomnienie (w pamiątkach) o strz. Wacławie Michalskim i na podstawie podanych we wspomnieniu danych i artykułu Haliny Kowalskiej - 'Zagubione ślady. Los 6 kompanii Ośrodka Zapasowego 10 pułku piechoty' - zamieszczonym w "Rocznikach Łowickich" (tom VII) istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że poległy był w składzie Ośrodka Zapasowego 10pp z Łowicza lub mobilizowanego/uzupełnianego w trakcie działań wojennych 145pp(rez.) 44 Dywizji Piechoty Rez. - Obydwie jednostki walczyły w Piasecznie w tym samym czasie i w szeregach obydwu jednostek byli żołnierze 10pp.
