Karta weterana

Nazwisko: MOZDYNIEWICZ
Imię #1: Mieczysław
Imię #2: Stanisław [1]
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Julian
Imię matki: Katarzyna
Nazwisko rodowe matki: Biernat
Data urodzenia: 13 marzec 1896
Miejsce urodzenia: Zbyszyce, pow. Nowy Sącz
Rodzeństwo:
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: Aniela
Dzieci: m.in. Mirosław
Ostatni adres:
Narodowość:
Wykształcenie:
Zawód:
Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

płk dypl.
Przydział na 1 września 1939: 17 DP
Jednostka: Inne jednostki 17 DP
Funkcja na 1 września 1939: dowódca dywizji
Przydział po 1 września 1939: 17 DP
Funkcja po 1 września 1939: dowódca dywizji
Przebieg służby wojskowej: # od 1912 - w szeregach "Strzelca" (pseud. "Kmiotek");
# od 1914 - w Legionach Polskich;
# 16 VIII 1914 - po ukończeniu kursu podoficerskiego zmobilizowany do 2 pułku piechoty Legionów Polskich;
# 28 IX 1914 - mianowany podchorążym;
# do 27 VIII 1917 - w szeregach 2 pp LP na frontach I wojny światowej (awansowany na stopień porucznika, dwukrotnie ranny);
# 1917-1918 - na stanowiskach zastępcy dowódcy szkoły podoficerskiej Polskiej Siły Zbrojnej, zastępcy dowódcy szkoły podchorążych i oficera sztabu gen. L. Żeligowskiego (awansowany na stopień kapitana);
# od XI 1918 - na stanowisku dowódcy batalionu Dywizji Litewsko-Białoruskiej w Ostrowi Mazowieckiej;
# III 1919 - XII 1919 - odkomenderowany na stanowisko dowódcy 5 batalionu 6 pułku strzelców pieszych, następnie dowódcy tegoż pułku ze składu Armii Polskiej we Francji;
# IX 1921 - po ukończeniu Wyższej Szkoły Wojennej awansowany na stopień majora i przydzielony na stanowisko szefa sztabu 28 Dywizji Piechoty w Warszawie;
# 3 V 1922 - zweryfikowany w stopniu mjr. SG sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 VI 1919 r. (lokata 247.) i przydziałem do 48 pułku piechoty w Stanisławowie;
# 1923 - odnotowany w stopniu mjr. SG sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 VI 1919 r. (lokata 231.) i przydziałem, jako oficer nadetatowy 72 pułku piechoty w Radomiu, na stanowisko szefa sztabu 28 Dywizji Piechoty w Warszawie;
# VII 1924 - awansowany na stopień ppłk. SG;
# 1924 - odnotowany w stopniu ppłk. SG sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 15 VIII 1924 r. (lokata 64.) i przydziałem, jako oficer nadetatowy 72 pułku piechoty w Radomiu, na stanowisko kierownika referatu dyslokacyjnego w Oddziale I Sztabu Generalnego;
# V 1926 - po stronie rządowej w czasie przewrotu majowego (na krótko zawieszony w czynnościach służbowych i osadzony w areszcie domowym);
# 11 X 1926 - na stanowisku zastępcy dowódcy 57 pp;
# 6 VIII 1927 - 15 IX 1935 - na stanowisku dowódcy 70 pułku piechoty w Pleszewie;
# 1928 - odnotowany w stopniu ppłk. SG sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 15 VIII 1924 r. (lokata 53.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# I 1930 - awansowany na stopień płk. dypl.;
# 1930 - odnotowany w stopniu płk. dypl. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1930 r. (lokata 16./124.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# 15 IV 1931 - odnotowany w stopniu płk. dypl. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1930 r. (lokata 16.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# 1932 - odnotowany w stopniu płk. dypl. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1930 r. (lokata 16.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# 1 VII 1933 - odnotowany w stopniu płk. dypl. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1930 r. (lokata 15.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# 5 VI 1935 - odnotowany w stopniu płk. dypl. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1930 r. (lokata 12.) i przydziałem na stanowisko dowódcy 70 pp;
# 15 IX 1935 - przeniesiony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu;
# VII 1939 - odkomenderowany na stanowisko dowódcy 55 Dywizji Piechoty Rezerwowej w Katowicach (funkcji ostatecznie nie objął);
# koniec VIII 1939 - mianowany dowódcą 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie;
Odznaczenia: m.in. Order Wojenny "Virtuti Militari" kl. V (Krzyż Srebrny) i kl. IV (Krzyż Złoty), Order Odrodzenia Polski kl. IV (Krzyż Oficerski), Krzyż Niepodległości, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Walecznych (czterokrotnie), Medal Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Medal Dwudziestolecia Odzyskania Niepodległości, Medal Międzysojuszniczy (Médaille Interalliée)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
Data śmierci: 26 październik 1975
Miejsce śmierci: Słupsk
Obecne miejsce spoczynku: Słupsk, ul. Kaszubska, cmentarz komunalny (tzw. stary), grób rodzinny
Lokalizacja grobu: kwatera 8, rząd 6, grób 1 (2?)
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: 1) Tablica nagrobna grobu rodzinnego na cmentarzu w Słupsku, ul. Kaszubska;
2) Patronat ronda u zbiegu ulic Bohaterów Westerplatte, Kozietulskiego i Gdyńskiej w Słupsku (od 30 III 2005 r.);
3) Tablica pamiątkowa przy rondzie jw. (odsłonięta 29 X 2005 r.);
Życiorys: Mieczysław Stanisław Mozdyniewicz urodził się 13 marca 1896 roku w Zbyszycach w powiecie Nowy Sącz jako syn Juliana Mozdyniewicza i Katarzyny z domu Biernat. Po ukończeniu szkoły powszechnej, a w 1910 roku szkoły wydziałowej, kontynuował naukę na Wydziale Mechanicznym Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie (szkoła średnia), którą ukończył w czerwcu 1914 roku, uzyskując maturę. Od 1912 roku, pod pseudonimem "Kmiotek", był członkiem paramilitarnej organizacji "Strzelec", której komendantem był Józef Piłsudski. Po ukończeniu kursu podoficerskiego został zmobilizowany, otrzymując 16 sierpnia 1914 roku przydział do 2 pułku piechoty Legionów Polskich, w szeregach którego do 27 sierpnia 1917 roku walczył na frontach I wojny światowej, dosłużywszy stopnia porucznika i będąc dwukrotnie ranny. Następnie pełnił kolejno funkcje zastępcy dowódcy szkoły podoficerskiej Polskiej Siły Zbrojnej, zastępcy dowódcy szkoły podchorążych i oficera sztabu generała Lucjana Żeligowskiego, awansując w międzyczasie na stopień kapitana. Od listopada 1918 roku służył jako dowódca batalionu Dywizji Litewsko-Białoruskiej w Ostrowi Mazowieckiej, po czym na okres od marca 1919 do grudnia 1919 roku został odkomenderowany na stanowisko dowódcy V batalionu 6 pułku strzelców pieszych, następnie dowódcy tegoż pułku ze składu Armii Polskiej we Francji. We wrześniu 1921 roku ukończył Wyższą Szkołę Wojenną w Warszawie, otrzymał awans na stopień majora Sztabu Generalnego i przydział, jako oficer nadetatowy 72 pułku piechoty w Radomiu, na stanowisko szefa sztabu 28 Dywizji Piechoty w Warszawie. Następnie pełnił funkcję kierownika referatu dyslokacyjnego w Oddziale I Szefa Sztabu Generalnego. W lipcu 1924 roku awansował na stopień podpułkownika Sztabu Generalnego. W maju 1926 roku, kiedy opowiedział się po stronie rządowej podczas przewrotu majowego, został na krótko zawieszony w czynnościach służbowych i osadzony w areszcie domowym. Od 11 października 1926 roku służył na stanowisku zastępcy dowódcy 57 pułku piechoty w Poznaniu, a od 6 sierpnia 1927 do 15 września 1935 roku dowodził 70 pułkiem piechoty w Pleszewie. W międzyczasie, w styczniu 1930 roku, uzyskał awans na stopień pułkownika dyplomowanego. 15 września 1935 roku został przeniesiony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu, zaś w lipcu 1939 roku odkomenderowany na stanowisko dowódcy 55 Dywizji Piechoty Rezerwowej w Katowicach, którego ostatecznie nie objął. Mianowany w końcu sierpnia 1939 roku dowódcą 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie, wziął na jej czele udział w kampanii polskiej 1939 roku, walcząc m.in. w bitwie nad Bzurą. W jej trakcie, 17 września, został wzięty do niewoli niemieckiej. Przebywał w oflagach X A Itzehoe, następnie Silberg oraz Colditz, w obozie karnym w Lubece, następnie w Dӧssel-Warburg. Uczestniczył aktywnie w ruchu oporu w obozach, kierował sekcją ucieczkową. Po wyzwoleniu kierował rozładowaniem obozu w Dӧssel. W lipcu 1946 roku powrócił do Polski, gdzie jako były legionista i przedwojenny oficer Wojska Polskiego był nękany przez służby bezpieczeństwa i zmuszany wraz z rodziną do częstej zmiany miejsca zamieszkania. W 1949 roku osiadł ostatecznie w Słupsku. Pracował kolejno w Dyrekcji Państwowych Nieruchomości Ziemskich w Poznaniu (1947-1949), Dyrekcji Okręgowej Państwowych Gospodarstw Rolnych w Słupsku (1949-1951), Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Kosmetykami (1954-1959) i Miejskim Handlu Detalicznym Artykułami Przemysłowymi (1962-1967). W 1967 roku przeszedł na emeryturę. Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku aktywnie uczestniczył w spotkaniach z młodzieżą szkolną, dzieląc się swymi doświadczeniami z lat wojny. Zmarł 26 października 1975 roku w Słupsku.
Wspomnienia / relacje: Z opinii służbowej z okresu studiów w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie: "Wybitny i bardzo wartościowy oficer o mocnym charakterze i dużych zdolnościach. Umysł bystry, dużo polotu. Bardzo dobry dowódca o bardzo dobrym zmyśle taktycznym i organizacyjnym, śmiały i pewny w decyzji. Rzutki i pewny siebie" (cyt. za Stawecki 1997). Z opinii gen. dyw. Tadeusza Kutrzeby, dowódcy armii "Poznań", wystawionej we wniosku awansowym na generała brygady: "W ciągu całej bitwy nad Bzurą od 9/IX do 22/IX 39 prowadził działania 17 dp spokojnie i prawidłowo. Odważny, pewny oficer. Uległ wraz z dywizją w ogólnej sytuacji bez własnej winy" (cyt. za Obecny, Szefer 2005). Z odpowiedzi oficerowi Abwehry P. Wittelsbachowi, przesłuchującemu weterana po wzięciu do niewoli we wrześniu 1939 r.: "Wierzę, że przegrana armii polskiej to jeszcze nie przegrana wojna, a tylko przegrana bitwa..." (cyt. za Obecny, Szefer 2005).
Historia pochówku:
Źródła: Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 471 (dalej: Bauer, Polak 1982).

Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dz. Pers. 13/22, Warszawa 1922, s. 31 (dalej: Lista starszeństwa 1922).

"Rocznik Oficerski", 1923, s. 80, 331, 401 (dalej: RO 1923).

"Rocznik Oficerski", 1924, s. 8, 292, 344 (dalej: RO 1924).

"Rocznik Oficerski", 1928, s. 84, 165 (dalej: RO 1928).

Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty (c.d.), "Przegląd Piechoty", R. III, 1930, z. 7, s. 115 (Lista starszeństwa 1930).

Lista oficerów dyplomowanych (stan z dn. 15.IV.1931 r.), Warszawa 1931, s. 4 (dalej: Lista ofic. dypl. 1931).

"Rocznik Oficerski", 1932, s. 18, 598 (dalej: RO 1932).

Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: 1 lipiec 1933 r. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów "Przeglądu Piechoty", Warszawa 1933, s. 6 (dalej: Lista starszeństwa 1933).

Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: 5 czerwiec 1935 r. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów "Przeglądu Piechoty", Warszawa 1935, s. 6 (dalej: Lista starszeństwa 1935).

Stawecki P., Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1997, s. 189 (dalej: Stawecki 1997).

Obecny A., Szefer M., Odważny, pewny oficer, "Moje Miasto", 2005, Nr 8 (63), s. 10 (dalej: Obecny, Szefer 2005).

Obecny A., Mieczysław Mozdyniewicz (1896-1975) - Zwycięzca "Bitwy nad Bzurą", "Moje Miasto", 2011, Nr 12 (197), s. 6 (dalej: Obecny 2011).

Uwagi:
Przypisy: [1] a) Stanisław (źródło: Lista starszeństwa 1933; Lista starszeństwa 1935); b) brak danych (źródło: Bauer, Polak 1982; RO 1923; RO 1924; RO 1928; Lista starszeństwa 1930; RO 1932; Stawecki 1997; Obecny, Szefer 2005; Obecny 2011);
Ostatnie zmiany: 2017-06-12 14:00:01 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Płk dypl. Mieczysław Mozdyniewicz (ok. 1932 r.).Grób rodzinny Mieczysława Mozdyniewicza i jego zony Anieli na cmentarzu komunalnym (tzw. starym) przy ul. Kaszubskiej w Słupsku.Płk dypl. Mieczysław Mozdyniewicz wśród kadry oficerskiej na uroczystości pożegnania jego osoby jako odchodzącego dowódcy 70 pułku piechoty w Pleszewie w 1935 r. (fot. ze zb. rodzinnych Piotra Chlebowskiego, syna kpr. Franciszka Chlebowskiego, weterana 68 pułku piechoty 17 Dywizji Piechoty; "Na rewersie fotografii jest odręczny zapis »Pamiątka pożegnania D-cy 70 pp płk. Mozdyniewicza«. Fotografia przedstawia pułkownika odbierającego, jak sadzę, pamiątkową miniaturę sztandaru pułkowego. Na rewersie nie ma zapisanej daty, jednakże na fotografii jest także mój ojciec, kpr. Franciszek Chlebowski, który od 01.10.1935 r. brał udział w IV Dywizyjnym Kursie Instruktorskim w tymże 70 pp. Sądzę więc, że fotografia została wykonana po 01.10.1935 r. W biogramie pułkownika jest, co prawda, zapis, że dowodził pułkiem do 15.09.1935, ale inne źródła, np. Wikipedia, podają informację o dowodzeniu pułkiem do 11.1935 r.").

Komentarze